Hoe meer toegang we hebben tot de wereld, hoe vrijer we ons voelen.
Hoe sneller we op de hoogte zijn van alles wat er rond ons gebeurt, hoe meer vat we lijken te hebben op ons eigen leven. We lijken complete controle te hebben.
We zijn er ook van overtuigd dat onze vrije meningsuiting via social media ons effectief vrijheid oplevert.
We kunnen ons uiten en zelfs helemaal laten gaan in het vormen en neerpennen van onze mening. Het straffe is dat we zelfs weten dat die mening gelezen zal worden, want dat is het heerlijke aan sociale media. Een gedachtenspinsel gaat door je hoofd en 1 minuut later weten zowaar 500 anderen ook welke gedachte er zich in je hoofd afspeelt. En dat hebben we echt allemaal zelf onder controle, geloof het maar.
Want we hebben de keuze, altijd en overal om te delen, te lezen, te liken, te posten…
Een keuze…
Dat denken we toch
Maar misschien zijn we niet zo vrij als we denken.
Misschien is die keuze eigenlijk een drang en is die drang iets onweerstaanbaars.
Want die onweerstaanbare drang zit, vrees ik, ergens verscholen in onze genen om erbij te horen.
Het hoort bij hoe we onze identiteit vormen. En die identiteit wordt vaak ontleend aan de groep waartoe je behoort. En een gedeelde overtuiging, lees ‘een post op social media en een like, smiley of wat dan als reactie aan de andere kant, is tegenwoordig vaak de basis van die groepsvorming. We willen erbij horen. Niemand houdt van uitsluiting. Laat staan een opgroeiende tiener die op zoek is naar zichzelf. Het groepsgebeuren- wat eigenlijk vaak het gedacht is van een enkeling – de sterkste van de roedel – bepaalt het groepsgedacht en de overtuiging van anderen. En dat is dan tegelijkertijd ook de consequentie…het aannemen van deze overtuiging. En daarmee zijn we rond .De identiteitsvorming – datgene waar tieners het al zo moeilijk mee hebben – staat lijnrecht tegenover onze vrijheid.
De invloed van de zogenaamde peergroup (vriendengroep) heeft altijd al een belangrijke invloed gehad op het leven van jongeren. Die invloed bereikt als het ware een hoogtepunt op het moment dat tieners op zoek gaan naar hun eigen identiteit.
Uit een Nederlands onderzoek blijkt dat door de komst van social media de invloed van de vriendengroep enorm is toegenomen. Dit is vooral te wijten aan het feit dat jongeren constant in contact staan met elkaar. Inherent hieraan is het ontstaan van gedragsregels. De roedel moet een gedragscode ontwikkelen om niet in chaos te belanden uiteraard. De consequenties daarvan zijn echter niet te onderschatten. Wanneer je je niet aan dit gedrag houdt, loop je het risico buiten de groep te vallen, met alle gevolgen van dien.
Dat is de prijs die we onze kinderen laten betalen wanneer we hen de vrijheid laten te kiezen voor social media….
Want wanneer Social Media Stress en Fear of Missing Out onderwerpen zijn geworden waarrond wetenschappelijke onderzoeken worden uitgebouwd, dan denk ik dat het hoog tijd wordt om actie te ondernemen. Dit lijkt me in eerste instantie een taak voor ons onderwijs, de enige plek waar we al onze jongeren kunnen bereiken met dezelfde boodschap, namelijk het bewust maken van deze stressfactor. Dat is de eerste stap, om er nadien effectief mee aan de slag te gaan. Aandacht schenken aan de mentale gezondheid van onze jongeren, is minstens zo belangrijk als de fysieke gezondheid.
We hebben nog een mooie uitdaging voor de boeg.
Nabilla Ait Daoud 