Ik las onlangs een interessante bijdrage op knack.be van Professor Michel Vandenbroeck met als titel ‘Kwaliteitsvolle kinderopvang draagt bij tot gelijke kansen’. Ik ga de expertise van de professor niet in twijfel trekken, maar op een aantal zaken durf ik u tegen te spreken vanuit mijn ervaring in het veld.
Laat me echter beginnen met de zaken waarmee ik het eens ben, maar die ik graag aanvul.
U stelt dat kwaliteitsvol betekent aandacht voor zorg, respect voor eigenheid en diversiteit van elk kind.
Ja maar. Eigenheid en diversiteit betekent voor mij niet dat iedereen zich op een eiland bevindt net om de eigenheid en diversiteit te bewaken. Dat iedereen zichzelf en divers kan zijn, kan volgens mij alleen in een context van verbondenheid tot stand komen. En die verbondenheid kan niet vanzelf als regen uit de lucht vallen.
Verder vult u nog aan met emotionele en educatieve ondersteuning.
De tijd dat kinderopvang enkel maar een plek was waar je je kind naartoe bracht tijdens de werkuren en nadien terug ging oppikken, ligt al even achter ons. We verwachten als ouder meer van onze opvanginitiatieven. We verwachten een meer pedagogische en educatieve ondersteuning. We verwachten opvolging in de ontwikkeling van ons kind. We verwachten warmte, genegenheid en een zekere huiselijkheid. En dat is allemaal ok! We mogen en moeten dat verwachten.
Want een goed leven start vaak al in de kinderopvang. Het is de eerste plek buitenshuis waar vertrouwensbanden ontstaan en basisvaardigheden worden aangeleerd. Het is een plek waar kinderen belangrijke sociale en algemene basiskennis kunnen absorberen. Ook de waarden die onze samenleving definiëren en verbinden.
De ontwikkeling van onze kinderen start daar al. En inderdaad, voor kwetsbare kinderen is het effect op het verder leven zelfs nog groter, net omdat ze daar die verbondenheid kunnen ervaren en van de grotere wereld kunnen proeven. Door geen toegang of moeilijk toegang te hebben tot de kinderopvang ontnemen we onze kinderen van bij de start al vaak een heleboel ontplooiingskansen. Daarom is het noodzakelijk dat iedereen toegang heeft tot kinderopvang.
Maar, is kinderopvang echt te weinig toegankelijk voor kansarme gezinnen? Als bevoegd schepen voor kinderopvang in Antwerpen nodig ik u graag uit het Vlaams beleid even te bekijken. Er wordt binnen het Vlaamse beleid zeer veel rekening gehouden met kansengroepen. De inkomensgerelateerde tarieven zijn er niet voor zij die een inwonende nanny kunnen betalen. Kinderopvang wordt door het Vlaams beleid toegankelijk gemaakt voor iedereen, maar gratis bestaat niet en zal ook niet bijdragen tot een kwaliteitsvolle kinderopvang. Wat u doet is het stigmatiseren van kansarmen.
Want wat je kansarmen net niet mag ontnemen, is het recht om bij te dragen en zo weg te geraken van het stigma van kansarmen. Ze moeten het recht hebben om keuzes te maken voor zichzelf en hun kinderen. Wanneer we hen in het hokje van kansarmen blijven plaatsen, isoleren we hen en ontnemen we hen alle kansen. Verder spreekt u ook over het respect voor de eigenheid van elk kind, inclusief bijvoorbeeld respect voor de moedertaal. Ik ben het absoluut met u eens wat betreft de eigenheid van elk kind. Dat is uiterst belangrijk.
Ik raak u wat kwijt wanneer u respect voor de moedertaal en het gevaar voor isolement in één adem vernoemt. Moeten we niet op zoek naar een oplossing met een absolute prioriteit voor wat ons verbindt: het Nederlands? Het is belangrijk dat kinderen een gemeenschappelijke noemer vinden om de samenhorigheid te bevorderen. Iets gemeenschappelijk hebben, brengt een verbondenheid met zich mee. De Nederlandse taal in Vlaanderen is vaak die gemeenschappelijk noemer. Dat is de taal die gaat verbinden. De taal waarin kinderen vrije tijd beleven, naar school gaan, en later zullen werken.
We verstaan elkaar in taal, dan kunnen we elkaar ook leren kennen in elk ander aspect van het leven. Ik vraag dan ook respect voor de taal van onze gemeenschap. Voor mij is die gemeenschappelijke taal nét dat wat elke vorm van isolement kan wegwerken. Het is de gemeenschappelijke taal die verbondenheid creëert.
Een gemeenschappelijk taal laat discussie toe, maar verbindt ons ook als leden van dezelfde gemeenschap. Het bepaalt en begrenst de ruimte waarin wij van mening verschillen en debatteren, waarin we kennis delen, onze meningen vormen, verruimen en verrijken. En misschien zelfs uiteindelijk de ander kunnen overtuigen zijn mening te veranderen.
Nabilla Ait Daoud 